Ở một vùng nọ có một chàng thanh niên tính tình hiền lành, chăm chỉ nhưng nhút nhát nên thường bị những kẻ du đãng ăn hiếp. Anh ta tức lắm và tự nói trong lòng: “Ngày mai, ta phải đi tìm thầy học võ để trả thù.”
Hôm sau, anh khăn gói lên đường tìm thầy học võ. Tìm được thầy, anh nói: “Thưa thầy, con xin thầy dạy võ cho con để con trả thù kẻ hay ăn hiếp con.”
Thầy nói: “Được! Nếu anh muốn học võ thì bây giờ đi chẻ củi, nấu cơm, từ từ ta sẽ dạy cho.”
Anh đồng ý với yêu cầu của thầy. Mỗi ngày, anh chăm chỉ miệt mài làm việc với hy vọng thầy sẽ dạy cho mình bài võ tuyệt chiêu nhất.
Năm tháng trôi qua mà vị thầy vẫn không dạy cho anh chiêu nào. Suốt ngày anh ta chỉ biết nấu cơm, chẻ củi. Có hôm anh ta đang nấu cơm thì ông thầy xuất hiện, đẩy anh ngã chúi vào bếp, hôm thì bỏng bên nầy, hôm thì bỏng bên kia. Anh la lên “Thầy làm gì vậy?”
Ông thầy đáp:“Ồ! Ta già rồi, mắt kém nên lỡ tay, xin lỗi nha!”
Hôm khác vị thầy xuống bếp cầm cây thọt anh ta trầy bụng, trầy đầu. Không kịp đỡ, đau quá anh ta la toáng lên: “Thầy ơi, sao thầy thọt con đau quá.”
Thầy nói: “Thông cảm thầy mắt kém, ta tưởng có trộm vào nhà.”
Một hôm, anh ra suối gánh nước, đang cố gắng đi lên cái dốc thì bỗng từ đâu ông thầy chạy đến xô anh ngã, thế là nước trong thùng bị đổ hết.
Ông thầy nói:“Xin lỗi, ta lỡ chân. Thôi đứng dậy đi con”. Ông nói những lời ngọt ngào như dỗ dành con nít.
Có hôm, anh đang ngủ, ông cầm gậy bước vào phòng đánh đập anh túi bụi và la “trộm! trộm!”
Anh ta vội kêu to: “Con đây mà Sư Phụ!”
Ông thầy vờ như không nghe thấy càng đập nhiều hơn nữa, anh phải nhanh nhẹn tránh né, không thôi sẽ bị dính đòn đau.
Cuộc sống của anh ta cứ như thế trôi qua, đến một ngày anh không chịu được nữa nên mới bạch với thầy: “Bạch thầy! Con đã ở đây mấy năm rồi mà Thầy không dạy con võ công gì hết, thậm chí đứng tấn thầy cũng không chỉ cho con. Mỗi ngày, thầy chỉ tìm cớ đánh, thọt, đẩy cho con ngã. Cứ như vậy hoài thì làm sao con biết được võ công. Nay, con xin phép thầy cho con đi tìm thấy khác học.”
Thầy nói: “Khoan hãy bỏ đi, ở đây thêm vài ngày nữa ta sẽ dạy cho.”
Anh ta nhẫn nại ở thêm vài ngày nữa, nhưng ông thầy vẫn không dạy gì hết. Anh vẫn làm những công việc mà anh vẫn làm hàng ngày. Có lúc anh đang đi, ông thầy từ đằng sau cầm cây đánh anh ta túi bụi. Anh ta phải luôn tay đỡ đòn và la lớn:“Thầy làm gì vậy?”
Ông Thầy lại thanh minh “Trời ơi, thầy tưởng kẻ trộm, thầy già rồi, thông cảm cho thầy nha”.
Anh ta chán nản nghĩ: “Cứ như thế này mãi thì đến lúc chết mình vẫn chưa trả thù được”
Anh ta mạnh dạn nói với thầy: “Thưa thầy, hôm nay con quyết định không ở đây nữa. Con sẽ đi tìm thầy khác.”
Ông Thầy thản nhiên: “Được! Được! Bây giờ, con đi được rồi!”
Hôm sau, anh ta từ biệt thầy xuống núi, đi chưa được bao xa thì gặp một bọn du đãng. Bọn chúng thấy anh ta quẩy ba lô nghĩ chắc anh này giàu, có tiền của liền vây xung quanh anh vừa thọt, vừa đánh để cướp ba lô. Còn đang bỡ ngỡ chưa biết chuyện gì đang xảy ra, do bản năng tự vệ, anh cũng vừa né vừa đỡ một cách tự nhiên. Càng về sau các động tác của anh càng mạnh mẽ và uyển chuyển. Anh đỡ được hết các cú đánh của bọn cướp. Chúng tưởng anh có võ công tuyệt hảo nên hoảng hồn bỏ chạy.
Lúc này, anh ta mới ngạc nhiên: “Sao hôm nay mình đánh võ hay vậy?” Trong lúc nguy khốn, anh ta phải có phản xạ nhanh thì mới tránh đòn được. Lúc đó anh sực nghĩ tới thầy: “À, thì ra là thầy dạy võ cho mình bằng cách đó”. Thế là anh ta lập tức quay về núi, quỳ xuống chân thầy nói: “Cảm ơn Thầy đã dạy bảo con”.
Đó là cách dạy bảo của vị Thầy.
Vậy nên Việt Nam ta mới có câu: “Nhất tự vi sư, bán tự vi sư”. Các vị thầy chân chính luôn hướng tâm tới học trò. Cách thầy dạy cho anh học trò này chống đỡ trong các tình huống bất ngờ chính là bài học quý báu mà anh đã nhập vào bản năng trong suốt thời gian ở bên thầy. Nó đã giúp anh chống đỡ, phản xạ lại trước sự tấn công của bọn người du đãng.
Minh Sư Ruma kể chuyện cho các thiền sinh nghe
Tại Sóc Sơn, Hà Nội, Việt Nam
Ngày 29 tháng 08 năm 2006
